Onderneem met zin!

Maatschappelijk ondernemen

Het doen en laten van overheids- en publieke organisaties wordt steeds vaker en steeds strikter gelegd tegen de meetlat van de maatschappelijke onderneming. De metafoor van de maatschappelijke onderneming staat aan de basis van gesprekken over bijvoorbeeld marktwerking, klantgerichtheid, privatisering, resultaatgerichtheid, doelmatigheid, of kwaliteitszorg. Steeds meer overheids- en publieke organisaties noemen zichzelf een bedrijf of onderneming, willen naar een bedrijfscultuur en ontwikkelen commerciële activiteiten. Het taalgebruik binnen overheid en publieke domein is meer dan ooit doorspekt met woorden die ooit waren voorbehouden aan het bedrijfsleven. Woorden zoals marketing, logistiek, toegevoegde waarde, verdienmodel, inkoop, verkoop, kostprijs, markt, segmentatie, merk, imago, of planning & control.

Een soms heftige discussie

De groei van het aantal maatschappelijk ondernemende overheids- en publieke organisaties gaat vergezeld van een soms heftige discussie. Voor- en tegenstanders discussiëren over de wenselijkheid en mogelijkheid van maatschappelijk ondernemerschap. Sommige voorstanders beschouwen ondernemerschap als een wondermiddel tegen alle mogelijke kwalen van de publieke sector. Daar staan tegenstanders tegenover die juist voortdurend beren op de weg zien en het einde voorspellen van de door overheids- en publieke organisaties uitgevoerde maatschappelijke functies.

Wie heeft er baat bij en hoe doe je het?

Jos van der Horst staat al ruim dertig jaar overheids- en publieke organisaties met raad en daad bij in het ontwikkelen en versterken van ondernemerschap. In Onderneem met zin! beantwoordt hij vanuit deze ervaring drie vragen. Allereerst de vraag wat maatschappelijk ondernemerschap is. Dan de vraag welke organisaties baat kunnen hebben bij ondernemerschap, en welke zeer zeker niet. Want dat maatschappelijk ondernemerschap niet voor alle organisaties een begaanbare en gewenste weg is, dat staat voor hem buiten kijf. Tot slot gaat hij dieper in op de vraag wat het kenmerkende doen is van maatschappelijk ondernemers. Hoe doe je het?

Onderneem met zin! En behoud uw gezonde verstand. Een handleiding voor non-profitorganisaties | Uitgeverij SWP (2010) | Jos van der Horst